Yozgat il merkezi, Cumhuriyet Meydanı yakınındadır. Kitabesi= Bozok Sancağı Valisi Çapanoğlu Mustafa Bey banisidir.(1779) yılında yaptırılmıştır. ÖNEMİ= Avrupa etkili barok mimarîye sahiptir. Yapımında bir söylentiye göre, İstanbul'dan getirilen ustalar çalıştırıldığı için İstanbul camilerinin özelliklerini yansıtıyor. İnşasında Kapadokya bölgesine özgü sarı renkli kesme taş kullanılmıştır (özellikle ilk yapıda). İç mekânda çeşitli yerlerde bazı resim kompozisyonlarına ve programına yer verilmiştir. Giriş revaklarında ve kemer aynalıklarında mimarî ve doğa tasvirlerine; revakların tonozlarında, kubbe ve pandantiflerinde kıvrık dallar, meyve motifleri ve kaplar içinde çiçek demetlerine rastlanır. Plan açısından bir yenilik getirmiyor. İstanbul camilerinin sâde bir örneği olan bu yapının mimarı bilinmiyor.
İki kısımdır= Güneyde ilk kısım (iç cami), 1779 yılında Çapanoğlu Mustafa Bey’in yaptırdığı kısımdır. Buna kuzeyden eklenmiş mekân (dış cami) ise bugünkü giriş revakı üzerindeki kitabeden öğrenildiğine göre, Mustafa Bey’in kardeşi Süleyman Bey tarafından (1793–1794) yılında yaptırılmıştır ve açık kahve- bordo renkli kesme taştandır. Caminin iki vakfiyesi olup, bunlardan (1780) tarihli vakfiye Mustafa Bey tarafından, (1793) tarihli vakfiye de Süleyman Bey tarafından düzenlenmiştir. Kesme taştan yapılmış olan caminin güney bölümü dıştan beyaz renklidir ve dikdörtgen planlıdır. İbadet mekânı iki kalın paye ve üç duvar üzerine dayanan bir kubbe ile örtülmüştür. Kubbeye geçiş tromplarla sağlanmıştır. İbadet mekânının kuzeyinde enlemesine dikdörtgen planlı bir bölüm daha bulunmaktadır. İki kemerle üç bölüme ayrılan bu mekânın üstü mahfil olarak hazırlanmıştır. Bu bölümün üzeri iki yanda birer küçük kubbe, ortada da ayna tonoz ile örtülmüştür. İlk yapımında caminin son cemaat yeri olarak düşünülen bu mekâna diğer bölüm eklenince fonksiyonu tamamen değişmiştir. Bu yeni bölümün üzeri de aynı örtü sistemi ile örtülmüştür. Caminin kare planlı ibadet mekânı tromplu merkezi bir kubbe ile örtülmüştür. Bu bölüm iki yan kenarda altlı üstlü üçer, mihrabın iki yanında da birer pencere ile aydınlatılmıştır. Caminin tüm bölümleri ve kubbe kasnağı da dâhil olmak üzere 54 pencere ile aydınlatılmıştır. Mihrap dışarıya çıkıntı yapacak biçimdedir. Kirli beyaz, yeşil ve bej renkli mermerden işlenmiş olan mihrap, iki yanda çifte sütunlarla sınırlandırılmıştır. Bunun yanındaki minber de renkli mermerlerden dekoratif biçimde yapılmıştır. Caminin bezemesi barok üslupta olup, bu tür bezemenin Anadolu’daki en erken örneklerinden birisidir. Giriş kapısının çevresinde renkli mermerlere işlenmiş akantus yaprakları, istiridye nişleri, “C” ve “S” kıvrımlı kabartmalar bulunmaktadır. Ayrıca iç mekân natürmort ağırlıklı ve peyzaj görünümlü kalem işleri ile bezenmiştir.
Caminin minaresi kare kaide üzerinde, yuvarlak gövdeli ve tek şerefelidir. Ancak iki bölümün birbirine eklenmesinden ötürü de minare batı cephesinin ortasında kalmıştır.
Caminin doğu cephesinde kare planlı, üzeri kubbeli kesme taştan Çapanoğulları ailesinin türbesi bulunmaktadır. Bu türbeye caminin içerisinden girilmektedir. Caminin şadırvanı avlu içerisinde olup, eski şadırvanın parçalarının kullanılması ile yeniden yapılmıştır.
İki kısımdır= Güneyde ilk kısım (iç cami), 1779 yılında Çapanoğlu Mustafa Bey’in yaptırdığı kısımdır. Buna kuzeyden eklenmiş mekân (dış cami) ise bugünkü giriş revakı üzerindeki kitabeden öğrenildiğine göre, Mustafa Bey’in kardeşi Süleyman Bey tarafından (1793–1794) yılında yaptırılmıştır ve açık kahve- bordo renkli kesme taştandır. Caminin iki vakfiyesi olup, bunlardan (1780) tarihli vakfiye Mustafa Bey tarafından, (1793) tarihli vakfiye de Süleyman Bey tarafından düzenlenmiştir. Kesme taştan yapılmış olan caminin güney bölümü dıştan beyaz renklidir ve dikdörtgen planlıdır. İbadet mekânı iki kalın paye ve üç duvar üzerine dayanan bir kubbe ile örtülmüştür. Kubbeye geçiş tromplarla sağlanmıştır. İbadet mekânının kuzeyinde enlemesine dikdörtgen planlı bir bölüm daha bulunmaktadır. İki kemerle üç bölüme ayrılan bu mekânın üstü mahfil olarak hazırlanmıştır. Bu bölümün üzeri iki yanda birer küçük kubbe, ortada da ayna tonoz ile örtülmüştür. İlk yapımında caminin son cemaat yeri olarak düşünülen bu mekâna diğer bölüm eklenince fonksiyonu tamamen değişmiştir. Bu yeni bölümün üzeri de aynı örtü sistemi ile örtülmüştür. Caminin kare planlı ibadet mekânı tromplu merkezi bir kubbe ile örtülmüştür. Bu bölüm iki yan kenarda altlı üstlü üçer, mihrabın iki yanında da birer pencere ile aydınlatılmıştır. Caminin tüm bölümleri ve kubbe kasnağı da dâhil olmak üzere 54 pencere ile aydınlatılmıştır. Mihrap dışarıya çıkıntı yapacak biçimdedir. Kirli beyaz, yeşil ve bej renkli mermerden işlenmiş olan mihrap, iki yanda çifte sütunlarla sınırlandırılmıştır. Bunun yanındaki minber de renkli mermerlerden dekoratif biçimde yapılmıştır. Caminin bezemesi barok üslupta olup, bu tür bezemenin Anadolu’daki en erken örneklerinden birisidir. Giriş kapısının çevresinde renkli mermerlere işlenmiş akantus yaprakları, istiridye nişleri, “C” ve “S” kıvrımlı kabartmalar bulunmaktadır. Ayrıca iç mekân natürmort ağırlıklı ve peyzaj görünümlü kalem işleri ile bezenmiştir.
Caminin minaresi kare kaide üzerinde, yuvarlak gövdeli ve tek şerefelidir. Ancak iki bölümün birbirine eklenmesinden ötürü de minare batı cephesinin ortasında kalmıştır.
Caminin doğu cephesinde kare planlı, üzeri kubbeli kesme taştan Çapanoğulları ailesinin türbesi bulunmaktadır. Bu türbeye caminin içerisinden girilmektedir. Caminin şadırvanı avlu içerisinde olup, eski şadırvanın parçalarının kullanılması ile yeniden yapılmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder